ယခုတေလာ ကုလားဟူေသာေဝါဟာရသည္ ခ်ိဳးႏိွမ္ေခၚသည့္ အသံုးဟုတ္မဟုတ္ေဆြးေႏြး ျငင္းခံုေနၾကသည္ကို ဖတ္ရပါသည္။ ၎တို႔ဖာသာ၎တို႕ “႐ုိဟင္ညာ”ဟု သမုတ္ထားသူမ်ား၏ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္သည့္ ဝါကာ အူဒင္က ကုလားဟူေသာေဝါဟာရသည္ ခ်ိဳးႏိွမ္ေခၚသည့္ အသံုးျဖစ္ပါသည္၊ ျမန္မာမ်ားက အိႏိၵယ တိုက္ငယ္ေဒသမွ လာေသာသူမ်ားကို “ငမဲ”ဟု ႐ႈံ႕ခ်ေခၚၾကပါသည္ဟု ကမာၻပတ္ၿပီး ေလွ်ာက္ေအာ္ေနပါ၏။ ဝါကာအူဒင္သည္ ျမန္မာစကားႏွင့္စာကို ေကာင္းစြာတတ္သူမဟုတ္ေၾကာင္း ထိုသူ၏ ေရဒီယို အင္တာဗ်ဴးမ်ားကို နားေထာင္ဖူးသူတိုင္း သိၾကပါလိမ့္မည္။
အဆိုပါစကားလံုးအား အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုပံုႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ စာေရးသူသည္ ျမန္မာစာေပပါအသံုးမ်ား၊ ထင္ရွားသည့္ ျမန္မာပညာရွင္မ်ား၊ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ထင္ရွားေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ား၏သံုးစြဲပံုမ်ားႏွင့္ ပညာရွင္မဟုတ္ေသာ သာမန္လူမ်ားထံမွရေသာ ၾကားဖူးနားဝ ပါးစပ္ရာဇ၀င္မ်ားကို အေျခခံကိုးကားၿပီး လြဲမွားစြာ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုမႈျဖင့္ ေရးသားထားသည္မ်ား၏ ျခားနားခ်က္မ်ားကို “ကြက္ကြက္ ကြင္းကြင္း မုန္႔တီဟင္းကဲ့သို႔”ဆိုေသာ ဦးပုည၏ စကားအတိုင္း ရွင္းလင္းျပတ္သားစြာ ေထာက္ျပပါမည္။
ျမန္မာပညာရွင္မ်ား၏အယူအဆ
ယူဆခ်က္ (၁)။ ကုလားဟူေသာစကားသည္ ကုလဟူေသာ ပါဠိစကားမွ ဆင္းသက္လာေၾကာင္း အယူအဆတစ္ရပ္ရွိၿပီး ျမင့္ျမတ္ေသာ အမ်ိဳးအႏြယ္ဟု အဓိပၸါယ္ရသည္။ ကုလပုတၱ ျမင့္ျမတ္ေသာအမ်ိဳးအႏြယ္မွ ဆင္းသက္လာေသာ သား၊ အမ်ိဳးေကာင္းသား ဟုဆိုလိုသည္။ ေရွးဦးျမန္မာႏိုင္ငံမွ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မြန္၊ ဗမာ၊ ရခိုင္၊ ရွမ္း၊ ကရင္ စသည့္ မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားက အိႏိၵယတိုက္ငယ္မွ မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားအား ဤအေခၚအေ၀ၚအားျဖင့္ ၿခီးေျခာက္ၾကသည္။ အဘယ္ ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ဗုဒၶကိုယ္ေတာ္တိုင္ပင္ အိႏိၵယတိုင္းသား တစ္ဦးျဖစ္ေသာေၾကာင့္ေပတည္း။
အေထာက္အထားမ်ား –
၁။ ျမန္မာစာအဖြဲ႔၊ ျမန္မာအဘိဓာန္၊ ရန္ကုန္၊ ၁၉၉၁၊ စာမ်က္ႏွာ ၉
ကုလား /kla;/ n 1. အိႏိၵယတိုက္ငယ္ေဒသမွ လာေသာသူမ်ား။ 2. သာမန္အားျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနာက္ဖက္ရွိ တိုင္းႏိုင္ငံမ်ားမွ လာေသာသူမ်ား။ 3. စကၠဴဖဲတြင္ ဂ်က္၊ ကြင္း၊ ကင္း ဖဲခ်ပ္ကိုေခၚေသာစကား န၀ိ- ႏိုင္ငံျခားမွ လာေသာ။ ႏိုင္ငံျခားမွျဖစ္ေသာ။ [ပါ၊ကုလ]
၂။ ဦး၀န္၊ တကၠသိုလ္ျမန္မာ အဘိဓာန္၊ အပိုင္း(၁)၊ ရန္ကုန္၊ ၁၉၅၂၊ စာမ်က္ႏွာ ၂၂။
ကုလား နံ ၁။ အိႏိၵယႏိုင္ငံသားမ်ား ၂။ သာမန္အားျဖင့္ကား ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနာက္ဖက္ေဒသမ်ားမွ လာသူမ်ား—-နံ၀ိ ႏိုင္ငံျခားမွျဖစ္ေသာ။ ႏိုင္ငံျခားမွလာေသာ။ [မြန္၊ ဂလာ။ ပါ၊ ကုလ]
၃။ ဦးဟုတ္စိန္၊ ပါဠိျမန္မာအဘိဓာန္၊ ဒုတိယပိုင္း၊ ရန္ကုန္၊ ၁၉၅၆၊ စာမ်က္ႏွာ ၃၂၉ ။
ကုလ [ကုလ] (န) အမ်ိဳး။ ျမတ္ေသာအမ်ိဳး။ အိမ္။ မိဘအိမ္။ အလုပ္အေကၽြး ဒါယကာ။
ယူဆခ်က္(၂)။ ဒုတိယအယူအဆအေနျဖင့္ ကုလားဟူေသာေ၀ါဟာရသည္ မြန္စကားဂိုလ (ရႊံ႕ျဖင့္လုပ္ေသာအိမ္၊ ေျမျဖင့္လုပ္ ေသာ အိမ္တြင္ေနသူမ်ား)မွ ဆင္းသက္လာေၾကာင္း သိရွိရသည္။
အေထာက္အထား – မြန္ဘာသာျဖင့္ေရးထိုးသည့္ ကလ်ာဏီေက်ာက္စာ၊ ေအဒီ(၁၄)ရာစု၊ ပဲခူး။
ယူဆခ်က္(၃)။ တတိယအယူအဆအေနျဖင့္ ကုလားဟူေသာစကားလံုးသည္ ကိုလား(Cola/Chola)ဟူေသာ ေ၀ါဟာရမ်ားမွ ေျပာင္းလဲျဖစ္ေပၚလာသည္။
အေထာက္အထား – Myanmar-English Dictionary, Department of the Myanmar Language Commision, Ministry of Education, Union of Myanmar, “A History of the Myanmar Alphabet, p.iv.
အိႏိၵယႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္းတြင္ ေမာရိယ (Maurya) မင္းဆက္ပ်က္သုဥ္းၿပီးေနာက္ အႏၶရ (Andhra) မင္းဆက္ ေပၚထြန္းလာခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ပလႅဝါ (Pallava), ကဒမၺ(Kadamba), ကလုက်(Calukya), ရပ္စၾတကုတ (Rashtrakuta)ႏွင့္ ကိုလား(Cola)ကဲ့သို႔ေသာ မင္းဆက္မ်ား ဆက္လက္ေပၚ ထြန္းခဲ့သည္။ အဆိုပါမင္းဆက္မ်ား ထီးနန္းစိုးစံစဥ္ကာလအတြင္း ျဗဟၼီအကၡရာစာေပ (Brahmi)ထြန္းကားလာခဲ့ၿပီး အေနာက္ပိုင္းတြင္ ပတ္ခ်ီမီ (Pacchimi)အေရးအသား၊ အလယ္ပိုင္းတြင္ မဓယပါရာဒက္ရွ္ (Madhya Pradesh) အေရးအသား၊ ေတာင္ပိုင္း တြင္ တယ္လဂူ(Telugu), ကနာတီ(Kanati), ကဝိသံုးဂရႏၲ (academic Grantha)ႏွင့္ ကဒမၺ(Kadamba), ကလုက် (Calukya) , ရပ္စၾတကုတ (Rashtrakuta) တို႔ပါ၀င္ေသာ တမီလ္ Tamil စသည့္ စာေပအေရးအသားတို႔ ထြန္းကားလာခဲ့သည္။ ျဗဟၼီစာေပမွ ဆင္းသက္လာေသာ ၎စာေပအေရးအသားတို႔သည္ အိႏိၵယမွ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မႈမ်ား၊ ယဥ္ေက်းမႈမ်ားႏွင့္အတူ ေအဒီတစ္ရာစုမွ ရွစ္ရာစုအတြင္း တိဗက္၊ သီရိလကၤာ၊ ျမန္မာ၊ ထိုင္း၊ ကေမာၻဒီးယားႏွင့္ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ပ်ံ႕ႏွံ႔သြားၿပီး ၎ေဒသမ်ားမွ တိုင္းရင္းသားဘာသာ စာေပအေရးအသား တို႔ကို ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေစရန္ ကူညီေပးခဲ့သည္။
အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသသို႔ အိႏိၵယေတာင္ပိုင္းသားမ်ား ေရေၾကာင္းခရီးျဖင့္ အိႏိၵယစာေပ၊ ယဥ္ေက်းမႈတို႔ကို တစ္ပါတည္းယူေဆာင္ကာ ေရာက္ရွိလာခ်ိန္မွစတင္၍ ေဒသခံမ်ားမွ ၎တို႔အား ကိုလား(Cola/Chola) လူမ်ိဳးမ်ားဟု ေခၚဆိုခဲ့ၾကဟန္ရွိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၎အေခၚအေ၀ၚသည္ မြန္တို႔၏မူလ အသံုးအႏႈန္းျဖစ္ေသာ ဂိုလ/ဂလာ၊ ကရင္လူမ်ိဳးတို႔၏ ကိုလား/ ကူလားႏွင့္ ဗမာလူမ်ိဳးတို႔ေခၚေ၀ၚၾကသည့္ ကုလား စသည့္ အသံုးအႏႈန္းမ်ားႏွင့္ဆက္သြယ္မႈ ရွိႏုိင္ပါသည္။
စာေရးသူထုတ္ႏုတ္တင္ျပခဲ့သည့္ စာေပမ်ားအရ ကုလားဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ ပါဠိစကား ကုလမွ ဆင္းသက္လာျခင္း(သို႔)အိႏိၵယေတာင္ပိုင္းရွိ ကိုလား(Cola/Chola)မင္းဆက္ ဟူေသာစကားႏွင့္ ဆက္စပ္မႈရွိျခင္း(သို႔)ႏွစ္မ်ိဳးစလံုးႏွင့္ ဆက္စပ္မႈရွိၿပီး မြန္တို႔က ဂိုလာ/ဂလာဟုေမြးစားယူကာ ဗမာမ်ားထံတြင္ ကုလားဟု အသံထြက္ ေျပာင္းသြားေၾကာင္း ေတြ႔ရွိႏိုင္သည္။ အထက္ေဖာ္ျပပါ အယူအဆအားလံုးတြင္ ကုလားဟူေသာေ၀ါဟာရသည္ အဖ်က္သေဘာေဆာင္သည့္ အဓိပၸါယ္သက္ေရာက္မႈမ်ိဳး(၀ါ)ခ်ိဳးႏွိမ္သည့္ သေဘာဆန္ေသာ အဓိပၸါယ္သက္ေရာက္မႈမ်ိဳး လံုး၀မရွိခဲ့ေၾကာင္း ေဖာ္ျပလွ်က္ရွိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ယင္းအသံုးအႏႈန္းကို ဧကူနျခင္းကင္းၿပီး လြတ္လပ္စြာေျပာဆို ေရးသားသံုးႏႈန္းႏိုင္သည္သာမက ၎အသံုးအႏႈန္းသည္ အျပဳသေဘာေဆာင္သည့္ အဓိပၸါယ္မ်ိဳးပါ သက္ေရာက္ေစေၾကာင္း ေတြ႔ရွိႏိုင္ပါသည္။
ကုလားဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ ေရွးေဟာင္းစကား အေခၚအေ၀ၚတစ္ခုျဖစ္ပါသည္။ ပုဂံေခတ္ေက်ာက္စာမ်ား (ေအဒီ-၁၂ရာစု၊ ေအဒီ-၁၄ရာစု)တြင္ ကုလားဟူေသာ စကားလံုးႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ကုလားကေျခသည္၊ ကုလားပသာ သည္ စသည့္ အသံုးအႏႈန္းမ်ားကို ေတြ႔ရွိႏိုင္သည္။
အိႏိၵယဗိသုကာပံုစံျဖင့္ တည္ေဆာက္ထားေသာ ေစတီပုထိုးမ်ားကိုပင္လွ်င္ ကုလားေက်ာင္းဟု ေခၚေ၀ၚၾကသည္။ အကယ္၍ ကုလားဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ ေခၚတြင္ခံရသည့္ ပုဂၢိဳလ္(သို႔)အရာ၀ထၳဳအား ဂုဏ္သေရ ညိွဳးႏြမ္းေစခဲ့လွ်င္(၀ါ)ခ်ိဳးႏွိမ္သည့္ သေဘာဆန္ေသာ အဓိပၸါယ္သက္ေရာက္မႈမ်ိဳး ရွိႏိုင္ခဲ့လွ်င္ ျမန္မာတို႔အေနျဖင့္ ၎တို႔အျမတ္တစ္ႏိုးကိုးကြယ္ရာ ေစတီပုထိုးမ်ားကို ကုလားအမည္ေရွ႕မွထည့္၍ ေခၚဆိုလိမ့္မည္ မဟုတ္ေခ်။
ပုဂံမင္းဆက္မွ အေလာင္းစည္သူမင္းႀကီး၏သားေတာ္ နရသူမင္းအား ရာဇ၀င္ဆရာတို႔က ကုလားက်မင္းဟု ေခၚဆိုၾကသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ထိုမင္းအား အိႏိၵယလူမ်ိဳးတို႔က လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ အကယ္၍ ကုလားဟူေသာေ၀ါဟာရသည္ သိမ္ဖ်င္းနိမ့္က်ေသာ အသံုးအႏႈန္းတစ္ခုျဖစ္ခဲ့လွ်င္(၀ါ) ခ်ိဳးႏွိမ္သည့္ သေဘာဆန္ေသာ အဓိပၸါယ္သက္ေရာက္မႈမ်ိဳးရွိႏိုင္ခဲ့လွ်င္ ထိုေခတ္အခါက သက္ဦးဆံပိုင္ဘုရင္အား မည္သူတစ္ဦးကမွ် ထိုကဲ့သို႔ေသာအမည္ျဖင့္ အမွတ္သညာျပဳရဲလိမ့္မည္ မဟုတ္ေခ်။ (ႏိႈင္းယွဥ္ရန္-ပုဂံေခတ္ နရ သီဟပေတ့မင္းအား ရာဇ၀င္တြင္ တ႐ုတ္ေျပးမင္းဟု ေဖာ္ျပထားသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ၎ဘုရင္သည္ ေအဒီ(၁၂၈၇)ခုႏွစ္တြင္ ကူဗလိုင္ခန္၏ တ႐ုတ္တပ္မ်ား ၀င္ေရာက္တိုက္ခိုက္သျဖင့္ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ ခဲ့ရေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။)
ျမန္မာရာဇ၀င္ဆရာမ်ားထဲတြင္ အထင္ရွားဆံုး ရာဇ၀င္က်မ္းသံုးေစာင္ကို ေညာင္ရမ္းေခတ္ (ဒုတိယ အင္း၀ မင္းဆက္)အတြင္း ေရးသားျပဳစုခဲ့သူ၏အမည္မွာ ဦးကုလားျဖစ္သည္။ အကယ္၍ ကုလားဟူေသာ အမည္သည္ ေအာက္တန္းက်သည့္ အမည္နာမတစ္ခု ျဖစ္ေနခဲ့ပါလွ်င္(သို႔)ခ်ိဳးႏွိမ္သည့္ သေဘာဆန္ေသာ အဓိပၸါယ္ သက္ေရာက္မႈမ်ိဳးရွိႏိုင္ခဲ့လွ်င္ အလြန္ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားသည့္ ထိုရာဇ၀င္ဆရာသည္ ၎၏အမည္အား ေျပာင္းလဲ ပစ္မည္မွာ ေသခ်ာသည္။
ေရွးေခတ္အခါက ရခိုင္၊ ဗမာ၊ မြန္ ဘုရင္မ်ားသည္ ၎တို႔ကိုယ္၎တို႔ ဗုဒၶ၏မ်ိဳးႏြယ္ျဖစ္သည့္ သက်သာကီ၀င္ မ်ိဳး႐ိုးမွ ဆင္းသက္လာသည္ဟု ထံုးတမ္းစဥ္လာအရ ယံုၾကည္ခဲ့ၾကသည္။ အထက္ပါအခ်က္အရ ထိုဘုရင္ မ်ားသည္ ၎တို႔ကိုယ္၎တို႔ အိႏိၵယတိုင္းသားမ်ိဳးဆက္မ်ားအျဖစ္ ယံုၾကည္ခဲ့ေၾကာင္း သိရွိႏိုင္သည္။ အဆိုပါ အခ်င္းအရာမ်ားကို ၾကည့္ျခင္းျဖင့္ အိႏိၵယတိုက္ငယ္မွ မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ႏွိမ့္ခ်ဆက္ဆံျခင္း(သို႔) လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားျခင္းစသည့္ အခ်က္မ်ား ျမန္မာမ်ား၌လည္းေကာင္း၊ အျခားတိုင္းရင္းသားမ်ားတြင္လည္းေကာင္း မရွိခဲ့ေၾကာင္း သိႏုိင္ပါသည္။
ျမန္မာဘာသာစကားတြင္ တစ္စံုတစ္ခုကို ကုလားဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းျဖင့္ ေရွ႕မွျဖစ္ေစ၊ ေနာက္မွျဖစ္ေစ ေပါင္းစပ္၍ အမည္သစ္ဖန္တီးကာ ထိုအရာသည္ မူလဘူတႏိုင္ငံျခားမွျဖစ္ေၾကာင္း(သို႔) ႏိုင္ငံျခားမွ ၀င္ေရာက္ လာေၾကာင္း(သို႔) ျမန္မာျပည္၏ အေနာက္ဖက္ရွိ တိုင္းျပည္မ်ားမွျဖစ္ေၾကာင္းကို အလြယ္တကူ သိရွိႏိုင္ရန္ ေခၚဆိုေလ့ရွိသည္။
ဥပမာမ်ား။
(၁) ေရွ႕တြင္ကုလားထည့္သြင္းေခၚဆိုသည့္ နာမ္မ်ား။
ကုလားစပါး(ဂ်ံဳ)၊ ကုလားတည္(သရက္သီးကုလားတည္၊ မရမ္းသီးကုလားတည္)၊ ကုလားထိုင္၊ ကုလားပဲ၊ ကုလားျဖဴ၊ ကုလားနံနံ။
(၂) ေနာက္တြင္ ကုလားထည့္သြင္းေခၚဆိုသည့္ နာမ္မ်ား။
ဆိတ္ကုလား(သိုး)၊ (မွတ္ခ်က္၊ ဆိတ္ကို ဆိတ္ျမန္မာ၊ သိုးကို ဆိတ္ကုလားဟုေခၚေၾကာင္း ဆရာေတာ္ ဦးဩဘာသ၏ မဟာဇနကၠ ဇာတ္ေတာ္ႀကီးတြင္ ေတြ႕ႏိုင္သည္။)၊ ဒံုးကုလား (ယာဥ္ေထာက္ဂ်က္)၊ ငွက္ကုလား၊ ဗြတ္ကုလား၊ ေက်းကုလား။
ခိုင္မာသည့္စာေပမ်ားတြင္ ကုလားဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းအား သံုးစြဲပံု ဥပမာမ်ား။
(1) ေယာအတြင္း၀န္ ဦးဖိုးလိႈင္-ဥတုေဘာဇနသဂၤဟက်မ္း၊ စာမ်က္ႏွာ-၈၉
[အေနာက္ျပည္သားမ်ားကို ျမန္မာတို႔က ကုလားေခၚသည္]
(2) ပုဂံ၀န္ေထာက္မင္းဦးတင္-ျမန္မာမင္းမ်ား အုပ္ခ်ဳပ္ပံုစာတမ္း၊ ရန္ကုန္၊ ၁၉၃၁ခုႏွစ္၊ စာမ်က္ႏွာ ၃၃-၃၅ [ကုလားမ်ိဳး ၆၀ ရွိေၾကာင္းကို…….]
(3) အေရးေတာ္ပံုငါးေစာင္တြဲ-သုဓမၼ၀တီပံုႏွိပ္တိုက္၊ ရန္ကုန္၊ ၁၉၂၀ခုႏွစ္၊ စာမ်က္ႏွာ ၃၅၆ [ကုလားပန္းေသးၿမိဳ႕သားမ်ား……]
(4) မန္လည္ဆရာေတာ္-မဟာသုတကာရီ မာဃေဒ၀လကၤာသစ္၊ ရန္ကုန္၊ ၁၉၀၄ ခုႏွစ္ (ျပန္လည္ပံုႏွိပ္ျခင္း ၁၉၃၈ခုႏွစ္)၊ စာမ်က္ႏွာ ၃၇
[ကုလားပသီ ဘရင္ဂ်ီက………..]
(5) ေတာ္စိန္ခို- လႊတ္ေတာ္မွတ္တမ္း၊ ရန္ကုန္၊ ၁၉၁၅ခုႏွစ္၊ စာမ်က္ႏွာ ၂၉
[သူပုန္ကုလား အဂၤလိပ္လူမ်ိဳးတို႔ကို…]
(6) က်ည္းကန္ရွင္ၾကီး- အမရပူရသို႔ေပး ေမတၱာစာ၊ ၁၈ရာစုအတြင္း ရန္ကုန္သို႔အလည္အပတ္ လာေရာက္စဥ္ ေရးစပ္ခဲ့သည္။
[အာရမဏီ ဘရင္ဂ်ီ၊ ကပၸလီခလာသီ၊ ေဇာ္ဂ်ီကလယ္၊ ကုလားႏြယ္တိုင္းမသိ၊ ထုပတိႏွင့္………]
ထင္ရွားသည့္ပုဂၢိဳလ္မ်ား၏ ကုလားဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းအား သံုးစြဲပံုဥပမာမ်ား။
(1) ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လြတ္လပ္ေရးဖခင္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း
၁၉၄၇ ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လ(၁၃)ရက္ေန႔၊ လုပ္ႀကံျခင္း မခံရခင္ ၆ရက္အလိုတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ေနာက္ဆံုးေျပာၾကားခဲ့ေသာ မိန္႔ခြန္းတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား၏ လက္ဖြာမႈမ်ား၊ ျဖဳန္းတီးမႈမ်ားကို ေထာက္ျပ သြားၿပီး အဆိုပါစ႐ိုက္မ်ားေၾကာင့္ လြတ္လပ္ေရးရရွိၿပီးေနာက္ ျပည္ပမွတင္သြင္းကုန္ အေရအတြက္ကို ေလွ်ာ့ခ် သင့္သည္ဟု ေျပာၾကားသည့္ေနရာတြင္ ကုလားဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းအား ဤသို႔သံုးစြဲခဲ့သည္။
“ဆီကို ကုလားျပည္က ၀ယ္ရတယ္”
အကယ္၍ ကုလားဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းသည္ တစ္စံုတစ္ရာအား ထိခိုက္ေစသည့္ ဆိုးရြားေသာအဓိပၸါယ္ သက္ေရာက္မႈမ်ိဳး ရွိေနခဲ့လွ်င္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအေနျဖင့္ အဆိုပါစကားလံုးအား သူ၏မိန္႔ခြန္းအတြင္း ထည့္သြင္း ေျပာၾကားလိမ့္မည္ မဟုတ္ေခ်။
(2) ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပထမဆံုး ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးႏု
Burma under the Japanese အမည္ျဖင့္ J. S. Furnival ဘာသာျပန္ဆိုခဲ့သည့္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏု၏ ငါးႏွစ္ရာသီ ဗမာျပည္ စာအုပ္ စာမ်က္ႏွာ(၁၇)တြင္-
” ကန္ထ႐ိုက္တာကုလားသည္ သူ၏အလုပ္ကို ဆက္မလုပ္ေတာ့ဘဲ မႏၲေလးမွ ထြက္ေျပးျခင္းျဖစ္ေလသည္။”
စာမ်က္ႏွာ ၂၀၅ တြင္-
” အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစီရင္မႈအဖြဲ႔ (preparatory Committee)ကိုဖြဲ႔ၿပီး၍ တစ္လေလာက္ရွိေသာအခါ တစ္ေန႔သ၌ လကၡဏာဖတ္တတ္ေသာ ကုလားနာမည္ႀကီးတစ္ဦးကို သူ၏႐ံုးခန္းအတြင္း၌ ေဒါက္တာဘေမာ္သည္ ေခၚ၍ (သူသည္ေခ်ာင္း၍ အသတ္ခံရမည္ေလာဟူ၍)တိုင္ပင္ဖူး၏။”
(3) ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး၊ သတင္းစာဆရာ၊ စာေရးဆရာ ဦးသိန္းေဖျမင့္။
သူ၏ထင္ရွားေသာ စာအုပ္တစ္အုပ္ျဖစ္သည့္ ဘံု၀ါဒႏွင့္တို႔ဗမာ စာအုပ္ စာမ်က္ႏွာ(၁၇၀)တြင္-
” ကုလားဆင္းရဲသားမ်ားကား ဗမာျပည္၌လာေရာက္ေနထိုင္ရေသာ ေက်းဇူးကိုေမ့ဟန္မရွိ။ ဗမာမ်ားကို ရန္မမူ၊ တစ္ခါတစ္ခါ ဗမာမ်ားႏွင့္ ဆိုးတူေကာင္းဖက္ ေဆာင္ရြက္ၾကေလသည္။ ေရနံေခ်ာင္း၊ တညင္စေသာ ေရနံေျမသပိတ္တို႔၌လည္းေကာင္း၊ အျခားသပိတ္တို႔၌လည္းေကာင္း၊ ကုလားအလုပ္သမားႏွင့္ ဗမာအလုပ္သမားသည္ တစ္ပူးတစ္ေပါင္းတည္းရွိသည္မွာ ထင္ရွား၏။ ”
အေရးႀကီးစာရြက္စာတမ္းမ်ားမွ ကုလားဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းအား သံုးစြဲပံုဥပမာမ်ား။
(1) ဖက္ဆစ္တိုက္ဖ်က္ေရး ျပည္သူ႔လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္၏ ေၾကျငာစာတမ္း အမွတ္(၁)၊ အပိုဒ္(၂)၊ အပိုဒ္ခြဲ(ဏ)၊ ၁၉၄၄-ခု၊ ၾသဂုတ္လ(၇)ရက္။
” ကရင္၊ ရွမ္း၊ ပေလာင္၊ ေတာင္သူ၊ ကခ်င္၊ ခ်င္း၊ မြန္၊ တ႐ုတ္ကုလား စေသာလူနည္းစုမ်ား၏ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈဆက္ဆံေရး အခြင့္အေရးမ်ားကို အစိုးရက အထူးေစာင့္ေရွာက္ေပးျခင္း။ ”
(2) ေျမေအာက္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ ေၾကျငာခ်က္၊ ၁၉၄၅-ခု ေဖေဖာ္၀ါရီလ(၂၇)ရက္။ အခဏ္း(၆)၊ အပိုဒ္(၄)။
“ကုလားစစ္တပ္ကိစၥ။ ကုလားစစ္တပ္သည္ ဂ်ပန္စစ္တပ္ႏွင့္အတူ ဆုတ္ခ်င္လည္းဆုတ္သြားမည္၊ သို႔မဟုတ္ ဗမာျပည္တြင္ ဖ႐ိုဖရဲျဖစ္ခ်င္လည္း ျဖစ္သြားလိမ့္မည္၊ ကုလားစစ္တပ္ ဖ႐ိုဖရဲျဖစ္ခဲ့လွ်င္ ဗမာျပည္တြင္ အဓိက႐ုဏ္းမ်ား ျဖစ္ႏိုင္စရာလမ္းရွိသည္၊ ျဖစ္ႏိုင္ပါလွ်င္ ဂ်ပန္ကို ေတာ္လွန္တိုက္ခိုက္ေရးတြင္ ကုလားစစ္တပ္သည္ ငါတို႔ႏွင့္အတူ ပူးေပါင္း၍လုပ္သည္အထိ ႀကိဳးစားၾကရမည္။”
“ မွားယြင္းစြာ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုျခင္း (သို႔) စာေရးဆရာႀကီးတက္တိုး (ဦးအုန္းေဖ)၏အသံုးအရ “ေစာက္္ရမ္း ဘာသာျပန္ျခင္း ”
(က) အစြန္းေရာက္အမ်ိဴးသားေရး၀ါဒီမ်ား၏ ဖန္တီးမႈ၊
ကိုလိုနီေခတ္အတြင္း အိႏိၵယတိုက္ငယ္မွ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းသို႔ ေျပာင္းေရြ႕အေျခခ်ေနထိုင္သူဦးေရ အလြန္အမင္းမ်ားျပားလာေသာေၾကာင့္ အဆိုပါ အစြန္းေရာက္ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒီတို႔က ကုလားဟူေသာေ၀ါဟာရအား အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုမႈသစ္တစ္ရပ္ တီထြင္ဖန္တီးခဲ့ၾကသည္။ ၎တို႔က ကုလားဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ “ကူး”(ျဖတ္သန္းျခင္း)ဟူေသာ ျမန္မာဘာသာစကားႏွင့္ “လာ”(၀င္ေရာက္ျခင္း) ဟူေသာျမန္မာစကားမွ ဆင္းသက္လာသည္ဟု ေျပာဆိုခဲ့ၾကသည္။ အျပည့္အစံု အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုပါက ပင္လယ္ရပ္ျခားတိုင္းတပါးမွ ျဖတ္သန္း၀င္ေရာက္လာသူမ်ား ဟုအဓိပၸါယ္ရသည္။
၎အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္တြင္လည္း အဆိုးသေဘာ အဓိပၸါယ္သက္ေရာက္မႈ တစ္စံုတစ္ရာ မပါရွိဘဲ အတင္း ျမန္မာမႈျပဳခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ယေန႔အခ်ိန္ထိ အခ်ိဳ႕ေသာေရွးေဟာင္း စာေပဗဟုသုတ မႂကြယ္ဝသူမ်ားက ၎အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ကို ဝိၿဂိဳဟ္ျပဳမူ အမွန္အျဖစ္ လြဲမွားစြာထင္မွတ္ေနၾကလွ်က္ရွိသည္။ သို႔ေသာ္ အဆိုပါအဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ကို ျမန္မာမႈပညာရွင္အသိုင္းအဝိုင္းက အေျခအျမစ္မရွိ၍ လံုး၀လက္မခံပါ။
အကယ္၍ “ကူးလာ” မွ “ကုလား” ျဖစ္လာသည္ဆိုပါလွ်င္ အာဖရိကလူမည္းမ်ားကိုကပၸလီဟု ျမန္မာဘာသာျဖင့္ေခၚဆိုသည့္ အသံုးအႏႈန္းအားလည္းအတင္း ျမန္မာမႈျပဳ၍ “ကပ္”(အနားသို႔တိုးသည္၊ အနီးတြင္ေနသည္) ႏွင့္ “ပလီ”(ခၽြဲသည္[ဘန္းစကား]၊ ခ်ိဳသာစြာျဖားေယာင္းသည္)ဟု အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုလိုက္ပါက “ကပၸလီ” ဟူေသာ အေခၚအေ၀ၚသည္ “အနီးတြင္ေန၍ ခၽြဲသူ” ျဖစ္သြားပါေတာ့မည္။ အမွန္တြင္မူ ၎ေဝါဟာရသည္ အာရပ္ဘာသာစကား Kafir (Non Believer of Islam or infidel) “အစၥလာမ္ဘာသာ မကိုးကြယ္ေသာ မိစၧာအယူဝါဒရွိသူ”မွ ဆင္းသက္လာေသာစကား ျဖစ္ပါသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ကုလားဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ “ကူးလာ”မွ ဆင္းသက္လာေၾကာင္း အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္သည္ မွားယြင္းေသာ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အတင္း ျမန္မာမႈျပဳခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိႏိုင္သည္။
(ခ) ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းရွိ အိႏိၵယႏြယ္ဖြားမ်ား ကိုယ့္အဓိပၸါယ္ႏွင့္ကိုယ္ ဖြင့္ဆိုၿပီးနာၾကည္းၾကျခင္း။
ကုလားဟူေသာ အေခၚအေ၀ၚသည္ တစ္ဖက္သားအား ထိခိုက္ေစာ္ကားသည့္ အဓိပၸါယ္မ်ိဳး မသက္ေရာက္ေသာ္လည္း အိႏိၵယႏြယ္ဖြားမ်ားမွာ အဆိုပါအေခၚအေ၀ၚအား ႏွစ္သက္ျခင္း မရွိၾကေခ်။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ ကုလားဟူေသာအေခၚအေ၀ၚသည္ အိႏိၵယဘာသာစကားမ်ားျဖစ္ေသာ ဟင္ဒီ၊ အူရဒူ၊ ဘဂၤလီစသည့္ ဘာသာစကားမ်ားတြင္ အသားအေရာင္ရွိသူ (ဝါ) ငမဲ(သို႔)အသားမဲဟုအဓိပၸါယ္ရေသာ “ကာလာ” ေဝါဟာရႏွင့္ အသံထြက္ျခင္း နီးစပ္ေနေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ၎ျပင္ ကုိလိုနီအရွင္သခင္ ၿဗိတိသွ်တို႔က အိႏိၵယႏြယ္ဖြားမ်ားကို “Coloured” ဟု ႏွိမ့္ခ်ခြဲျခားဆက္ဆံခဲ့ ၾကျခင္းေၾကာင့္လည္း နာၾကည္းခ်က္ရွိခဲ့ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ေနထိုင္ၾကေသာ အိႏိၵယ၊ ပါကစၥတန္ႏွင့္ ဘဂၤလီလူမ်ိဳးမ်ားသည္ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ား၊ အထူးသျဖင့္ ႏိုင္ငံျခားသားပညာရွင္မ်ား၊ သတင္းေထာက္မ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုရာတြင္ ကိုယ္လိုရာဆြဲၿပီး ကုလားဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းသည္ ဗမာ၊ ရခိုင္၊ မြန္စသည့္ လူမ်ိဳးမ်ားက ၎တို႔အား အသားမဲမ်ား(ဝါ)ငမဲမ်ားဟု ႏွိမ့္ခ်ခြဲျခားဆက္ဆံသည့္ အသံုးအႏႈန္းျဖစ္ေၾကာင္း ညည္းညဴေရရြတ္ၿပီး ေျပာဆိုေလ့ရွိၾကသည္။
သို႔ေသာ္ ဗမာ၊ ရခိုင္၊ မြန္၊ ရွမ္း၊ ကရင္စသည့္ ျမန္မာတိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ားအေနျဖင့္ ကုလားဟူေသာ အေခၚအေ၀ၚအား သံုးစြဲသည့္ေနရာတြင္ အထက္ပါ အဓိပၸါယ္မ်ိဳးအား မည္သည့္အခါမွ ရည္ရြယ္ေျပာဆိုျခင္း မရွိခဲ့ေခ်။ အတိအက်ေထာက္ျပရမည္ဆိုပါလွ်င္ အိႏိၵယေျမာက္ပိုင္းႏွင့္ ပါကစၥတန္ေဒသမွ ဆင္းသက္လာေသာ အခ်ိဳ႕လူမ်ိဳးမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းရွိ မြန္၊ ဗမာ၊ ရခိုင္စသည့္ ဌာေနတိုင္းရင္းသား အခ်ိဳ႕ထက္ အသားပိုျဖဴၿပီး ေခ်ာေမာလွပသည္ကို ၾကည့္လွ်င္သိရွိႏိုင္သည္။
အထက္ေဖာ္ျပပါ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုမႈႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ စာေရးသူ၏အယူအဆမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းေနထိုင္ၾကသည့္ အိႏိၵယႏြယ္ဖြား လူမ်ိဳးမ်ားသည္ ၎တို႔ေရာက္ရွိေနထိုင္သည့္ႏိုင္ငံ၏ ဘာသာစကားကိုေသခ်ာစြာ မေလ့လာသည့္အျပင္ ကိုယ္လိုရာဆြဲၿပီး “ငါ့ျမင္းငါစိုင္း စစ္ကိုင္းေရာက္ေရာက္” လုပ္ေနခ်က္ သက္သက္သာျဖစ္သည္ဟု သံုးသပ္မိသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားကို ထိုင္းလူမ်ိဳးမ်ားက ၎တို႔၏ ဘာသာစကားအရ Phama ဟုေခၚၾကသည္။ အဆိုပါ စကားလံုး၏ အသံထြက္သည္ ျမန္မာေ၀ါဟာရထဲတြင္ “ဖာမ” သို႔မဟုတ္ “ဖားမ” ဟူေသာ ေဝါဟာရႏွင့္ အသံထြက္ျခင္းနီးစပ္ေနသည္။ ကိုယ္လိုရာဆြဲၿပီး အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခဲ့မည္ဆိုပါလွ်င္လြဲမွားစြာ အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆိုႏိုင္သည္။ သို႔ေသာ္ မည္သည့္ျမန္မာလူမ်ိဳးကမွ် အဆိုပါအေခၚအေ၀ၚအတြက္ ေစာဒကတက္ျခင္း မရွိခဲ့ေခ်။
အခ်ိဳ႕ေသာပညာရွင္မ်ား၏ သာမန္လူမ်ားထံမွရေသာ ၾကားဖူးနားဝ ပါးစပ္ရာဇ၀င္မ်ားကို အေျခခံ ကိုးကားၿပီး လြဲမွားစြာ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုမႈျဖင့္ (သတိမမူဘဲ) ေရးသားတင္ျပမႈမ်ား။
(1) Desai, W. S, India and Burma, Calcutta, 1954, p. 37-38.
“Burmans call Indians Kalas. This term has been interpreted into two different ways. Ku in Burmese means to cross over; and la is to come. So Kala is the one who has crossed over and come into the country, that is, a foreigner. The other interpretation is that it is the Sanskrit Kula meaning clan or caste. Hence it is thought that the term was applied to Indians since they observe caste. Kalas therefore would mean “the caste people”. Most probably the first interpretation is the correct one. Kala simply means a foreigner. Europeans are often called by Burmans Kala phyu, i.e. white foreigners. The term Kala has indeed become in Burma a term of reproach and should be banned. When the Japanese were in occupation of the country from 1942 to 1945, they forbade the use of this term, substituting Indos .”
ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားသည္ အိႏိၵယလူမ်ိဳးမ်ားကို “ကုလား”ဟုေခၚၾကသည္။ အဆိုပါအသံုးအႏႈန္းအား နည္းလမ္းႏွစ္မ်ိဳးျဖင့္ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုထားသည္။ “Ku” သည္ ျမန္မာစကားတြင္ ျဖတ္သန္းျခင္း၊ “La” သည္ ဆိုက္ေရာက္သည္ ဟုအဓိပၸါယ္ရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကုလားဟူေသာစကားသည္ တိုင္းျပည္တြင္းသို႔ ျဖတ္သန္း၀င္ေရာက္လာသူ၊ ႏိုင္ငံျခားသားဟု အနက္အဓိပၸါယ္ရသည္။
အျခားအဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုနည္းတစ္ခုမွာ သကၠတဘာသာစကားအရ ကုလား၏အဓိပၸါယ္သည္ လူမ်ိဳးစု(သို႔) ဇာတ္ခြဲထားေသာ၊ သီးသန္႔ခြဲျခားထားေသာ လူတစ္စုဟု အဓိပၸါယ္ရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ထိုအသံုးအႏႈန္းသည္ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားက အိႏိၵယလူမ်ိဳးမ်ားအား ဇာတ္ခြဲ တတ္ေသာ သီးသန္႔လူမ်ိဳးစုအျဖစ္ ထင္မွတ္ခဲ့ဟန္တူသည္။
အထက္ပါ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ႏွစ္ခုထဲမွ ပထမတစ္ခုမွာ အမွန္ျဖစ္ႏိုင္သည္။ ကုလားသည္ ႏိုင္ငံျခားသားကို ရည္စူးေခၚဆိုသည့္ အသံုးအႏႈန္းျဖစ္သည္။ ဥေရာပတိုက္သားမ်ားအားလည္း ျမန္မာမ်ားက ကုလားျဖဴ (အသားျဖဴႏိုင္ငံျခားသား)ဟု ေခၚေ၀ၚေလ့ရွိသည္။ ကုလားဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းသည္ ျမန္မာျပည္တြင္ တစ္ဖက္သားအား ႐ႈံ႕ခ်ေစာ္ကားစရာစကားတစ္ခု အမွန္ျဖစ္လာၿပီး လံုး၀ပိတ္ပင္သင့္ေသာ အသံုးအႏႈန္းတစ္ခုျဖစ္သည္။ ထိုတိုင္းျပည္အား ဂ်ပန္မ်ား သိမ္းပိုက္ ခဲ့သည့္ ၁၉၄၂-၁၉၄၅ တြင္ အဆိုပါအသံုးအႏႈန္းကို တားဆီးပိတ္ပင္ခဲ့ၿပီး အင္ဒိုဟူေသာစကားျဖင့္ အစားထိုးေခၚေ၀ၚေစခဲ့သည္။
အထက္တြင္ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ မူရင္းအတိုင္း တင္ျပထားေသာ ပါေမာကၡ Desai ၏ စာပိုဒ္၌ စာေရးသူက စာေၾကာင္းအခ်ိဳ႕ကို မ်ဥ္းသားထားလိုက္ပါသည္။ အေၾကာင္းမွာ ပါေမာကၡ Desai ၏ တင္ျပခ်က္ တိက်မွန္ကန္မႈမရွိေသာေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။။ အဆိုပါေ၀ဖန္ခ်က္အတြက္ အေထာက္အထား၊ အကိုးအကားအျဖစ္ ဂ်ပန္ေခတ္(၁၉၄၂-၁၉၄၅) ကာလအတြင္း ထုတ္ေ၀ခဲ့ေသာ ျမန္မာသတင္းစာမ်ားမွ ေကာက္ႏုတ္ခ်က္အခ်ိဳ႕ကို ဥပမာအျဖစ္ ထုတ္ႏုတ္တင္ျပလိုပါသည္။
အဆိုပါသတင္းစာေကာက္ႏုတ္ခ်က္မ်ားကို လူထုဦးလွ၏ “သတင္းစာမ်ားက ေျပာျပတဲ့ စစ္အတြင္း ဗမာျပည္” ဒုတိယတြဲ၊ စာမ်က္ႏွာ ၁၉၊ ၄၆၊ ၉၂၊ ၁၈၆၊ ၂၉၂၊ ၃၀၈ စသည္တို႔တြင္လည္း ေလ့လာဖတ္႐ႈႏိုင္သည္။
(က) ျမန္မာ့အလင္းသတင္းစာ၊ ႏို၀င္ဘာလ(၅)ရက္၊ ၁၉၄၂၊ ၾကာသပေတးေန႔။
“ႏို၀င္ဘာလ၂ရက္ေန႔ ေန႔လည္၁နာရီအခ်ိန္တြင္ ကုန္စည္ၾကီးၾကပ္ေရးကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ အစည္းအေ၀းတစ္ရပ္ က်င္းပရာ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ရွိ ျမန္မာ၊တရုပ္၊ ကုလား ကုန္သည္ၾကီးမ်ား၊ ပြဲစားၾကီးမ်ား တက္ေရာက္ၾကသည္ကို ေတြ႕ျမင္ရေၾကာင္း။”
(ခ) ဗမာ့ေခတ္သတင္းစာ၊ ႏို၀င္ဘာလ(၈)ရက္၊ ၁၉၄၂၊ တနဂၤေႏြေန႔။
“တ႐ုတ္ကျပား၊ ကုလားကျပားမ်ားမွာ ဗမာမ်ားႏွင့္ ေနရာတိုင္းမွာလိုလို ၀င္ဆံ့ႏိုင္ေစကာမူ အဂၤလိပ္ကျပားတို႔မွာ ခြဲခြဲျခားျခားေနတတ္၏။”
(ဂ) ဗမာ့ေခတ္၊ ႏို၀င္ဘာလ(၂၉)ရက္၊ တနဂၤေႏြေန႔။( ၀န္ႀကီး သခင္ဗစိန္၏ မိန္႔ခြန္း)။
“ဗမာပိုင္၊ ကုလားပိုင္ အစရွိတဲ့ သေဘၤာေတြကို သည္ဌာနက သြားလာႏိုင္ဖို႔ အမိန္႔ေတြထုတ္ေပးမယ္။”
(ဃ) ျမန္မာ့အလင္း၊ ဇန္န၀ါရီလ ၈ရက္၊ ၁၉၄၃။
“ကုလား ဒုကၡသည္မ်ား………”
အကယ္၍ ပါေမာကၡ Desai ၏အဆိုမွန္ၿပီး ဂ်ပန္ေခတ္တြင္ ကုလားဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းအား ပိတ္ပင္ကာ အင္ဒိုဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းျဖင့္ အစားထိုးခဲ့လွ်င္ အဆိုပါသတင္းစာမ်ား၌ သတင္းေရး သားေဖာ္ျပရာတြင္ ကုလားဟူေသာ စကားလံုးေနရာတြင္ အင္ဒိုဟုအစားထိုး႐ံုမွလြဲ၍ တစ္ျခားနည္းလမ္း မရွိေခ်။ ထိုသို႔မဟုတ္လွ်င္ အဆိုပါသတင္းစာတိုက္မ်ားမွ အယ္ဒီတာမ်ားႏွင့္ သတင္းေထာက္မ်ားသည္ ကင္ေပတိုင္ေခၚ ဂ်ပန္စစ္ပုလိပ္မ်ား၏ ဖမ္းဆီးႏွိပ္စက္ျခင္းကို ခံရလိမ့္မည္ျဖစ္သည္။
(2) Esche, A., Wörterbuch Burmesisch-Deutsch (Burmese-German Dictionary), Leipzig, German Democratic Republic, 1976, p. 40:
ကုလား
vulg Inder m; Mann m aus dem Westen
Dr. Esche ၏အဆိုအရ ကုလားဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းသည္ ပါဠိစကားမွဆင္းသက္လာၿပီး အေနာက္အရပ္မွ လူ(သို႔)အိႏိၵယလူမ်ိဳးဟု အဓိပၸါယ္ရေၾကာင္းႏွင့္ အဆိုပါအသံုးအႏႈန္းသည္ ႐ိုင္းစိုင္းေသာ စကားျဖစ္ေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရသည္။
အထက္တြင္ေဖာ္ျပခဲ့သည့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဦးႏုႏွင့္ ဦးသိန္းေဖျမင့္တို႔၏ ကုလားဟူေသာအမည္ကို ထည့္သြင္းသံုးႏႈန္းပံုႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ Dr. Esche ၏ အဘိဓာန္ပါ ေကာက္ခ်က္ဆြဲမႈအရ အဆိုပါအဘိဓာန္ ကိုဖတ္ရႈသူမ်ားအျမင္၌ ထိုပုဂၢိဳလ္ႀကီးသံုးဦးသည္ လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားသူမ်ားဟုယူဆမည့္အျပင္ အိႏိၵယလူမ်ိဳး မ်ားအေပၚ အဆိုးျမင္စိတ္ဓာတ္ရွိသည့္ လူမ်ားျဖစ္သြားေပေတာ့မည္။
တကယ္စင္စစ္တြင္မူ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ ၎အားဆက္ခံသူ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုတို႔သည္ မဟတၱမဂႏၵီ၊ ေန႐ႈး၊ မိုဟာမက္အလီဂ်င္းနားကဲ့သို႔ေသာ အိႏိၵယ၊ ပါကစၥတန္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ အလြန္ရင္းႏွီးသူမ်ားျဖစ္ၿပီး အဆိုပါ အိႏိၵယ၊ ပါကစၥတန္ေခါင္းေဆာင္မ်ားအေပၚအထူး ေလးစားသူမ်ားလည္း ျဖစ္ၾကပါသည္။ ထို႔အျပင္ ကြန္ျမဴနစ္တစ္ဦးျဖစ္သည့္ ဦးသိန္းေဖျမင့္သည္လည္း အိႏိၵယကြန္ျမဴနစ္ပါတီႏွင့္ အလြန္နီးစပ္သူတစ္ဦးျဖစ္ၿပီး ထိုပါတီမွရဲေဘာ္ရဲဖက္မ်ားႏွင့္ အလြန္ရင္းႏွီးကၽြမ္း၀င္ေသာသူျဖစ္သည္။
နိဂံုး။
စာေပအေထာက္အထားမ်ားအရ “ကုလား” ဟူေသာအသံုးအႏႈန္းသည္ အိႏိၵယတိုက္ငယ္မွ လူမ်ိဳးမ်ားကိုေခၚဆိုသည့္ စကားလံုးျဖစ္ၿပီး ၎တြင္ တစ္ဖက္သားအား ထိခိုက္နစ္နာေစသည့္ အဓိပၸါယ္မပါရွိေခ်။ ကိုလိုနီေခတ္ ကာလအတြင္း၌ အမ်ိဳးသားေရးအစြန္းေရာက္သူတစ္ခ်ိဳ႕က “ကူးလာ” မွ ကုလားျဖစ္လာသည္ဟု ထြင္ခဲ့ၾကျခင္းေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ ကုလားဟူေသာအေခၚအေ၀ၚသည္ အိႏိၵယဘာသာစကားမ်ားျဖစ္ေသာ ဟင္ဒီ၊ အူရဒူ၊ ဘဂၤလီ စသည္တို႔တြင္ အသားအေရာင္ရွိသူ(ဝါ) ငမဲ (သို႔)အသားမဲဟု အဓိပၸါယ္ရေသာ “ကာလာ” ေဝါဟာရႏွင့္ အသံထြက္ျခင္း နီးစပ္ေနျခင္းေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းရွိ အိႏိၵယႏြယ္ဖြားမ်ားက ကိုယ့္အဓိပၸါယ္ႏွင့္ ကိုယ္ဖြင့္ဆိုၿပီး နာၾကည္းၾကျခင္းေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ေနထိုင္ၾကေသာ အိႏိၵယ၊ ပါကစၥတန္ႏွင့္ ဘဂၤလီလူမ်ိဳးမ်ားသည္ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားႏွင့္၊ အထူးသျဖင့္ ႏိုင္ငံျခားသားပညာရွင္မ်ား၊ သတင္းေထာက္မ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုရာတြင္ ကိုယ္လိုရာဆြဲၿပီး ကုလားဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းသည္ ဗမာ၊ ရခိုင္၊ မြန္စသည့္ လူမ်ိဳးမ်ားက ၎တို႔အား အသားမဲမ်ား(ဝါ)ငမဲမ်ားဟု ႏွိမ့္ခ်ခြဲျခားဆက္ဆံသည့္ အသံုးအႏႈန္းျဖစ္ေၾကာင္း ညည္းညဴ ေရရြတ္ၿပီး ေျပာဆိုေလ့ရွိၾက ျခင္းေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ အဆိုပါ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုမႈ လြဲမွားျခင္းသည္ ပညာအရည္အခ်င္းႏွင့္ ျပည့္စံုသည့္ ျမန္မာစာေပပညာရွင္မ်ားႏွင့္ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးျခင္းမရွိဘဲ ခိုင္မာေသာ ျမန္မာစာေပလက္ရာမ်ားကို တိတိက်က် ေလ့လာကိုးကားရန္ ပ်က္ကြက္ခဲ့ၾကသည့္ ႏိုင္ငံျခားသား သုေတသီမ်ား၊ ေလ့လာသူမ်ားမွတစ္ဆင့္ ခ်ဲ႕ကားပ်ံ႕ႏွံ႔ သြားခဲ့သည္။
စာေရးသူအေနျဖင့္ ဤစာတမ္းသည္ အဆင့္အတန္းျမင့္မားေသာ ျမန္မာ့ဂ ႏၲ၀င္စာေပအမ်ားစုကို ေလ့လာရန္ လက္လွမ္းမမီၾကသည့္ ျမန္မာစာေပေလ့လာသူ ႏိုင္ငံျခားပညာရွင္မ်ား၊ သုေတသီမ်ား၊ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ား အတြက္ အေထာက္အကူျဖစ္ေစရန္ သီးသန္႔ရည္စူး၍ ေစတနာအျပည့္ျဖင့္ အားထုတ္ျပဳစုခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ေနာက္ဆံုးေျပာၾကားလိုသည္မွာ စာေရးသူအေနျဖင့္ ဤစာတမ္းေရးသားျပဳစုသည့္အခ်ိန္တြင္ ေမတၱာ၊ ဂ႐ုဏာ၊ မုဒိတာ၊ ဥပကၡာတည္းဟူေသာ ျဗဟၼစိုရ္တရားေလးပါး ႏွလံုးသြင္း၍ ေရးသားျပဳစုခဲ့ပါသည္။ (၁) ျမန္မာ့စာေပ နယ္ပယ္အတြင္း ေလ့လာလိုက္စားသူမ်ားအားလံုးအား ေမတၱာပို႔ပါသည္။ (၂) သတိမမူဘဲ လြဲမွားစြာ အဓိပၸါယ္ေကာက္ယူ ေရးသားမိခဲ့သူမ်ားကိုလည္း ဂ႐ုဏာသက္မိပါသည္။ (၃) စာေပေလ့လာလိုက္စား ေရးသားျပဳစုသူမ်ား၏ ႀကိဳးစားမႈရလာဒ္အျဖစ္ ရရွိလာေသာ ေအာင္ျမင္မႈမ်ားကို မိမိ၏ေအာင္ျမင္မႈကဲ့သို႔ ႏွလံုးသြင္း၍ မုဒိတာပြားခဲ့ပါသည္။ (၄) တိက်မွန္ကန္ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားကို လက္သင့္မခံလိုဘဲ မွားယြင္းေသာ အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆိုခ်က္မ်ားကိုသာ စြဲၿမဲစြာယံုၾကည္ေနၾကသူမ်ား ရွိေနေသးပါကလည္း ၎တို႔အား ဥပကၡာျပဳထားပါမည္။
ေဇာ္ေထြးေမာင္
ဝန္ခံခ်က္။
1. Khin Maung Saw, (Mis)Interpretations of Burmese Words. In the case of Kala (Kula) ကို အက်ဥ္းခ်ံဳ႕ၿပီး ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ပါသည္။
2. ကဝိလကၡဏာ သတ္ပံုက်မ္းႏွင့္ ကဝိမ်က္မွန္သတ္ပံုက်မ္းလာ သတ္ပံုသတ္ၫႊန္းကိုသံုးပါသည္။
credit to arakantimes.net
ngalone 